کلیات: قرارداد اختیار معامله

قرارداد اختیار معامله

به طور کلی می توان حق اختیار معامله را به دو دسته تقسیم کرد: «اختیار خرید» و «اختیار فروش».
یک اختیار خرید در واقع این حق(و نه الزام) را به دارنده ی آن می دهد که دارایی موضوع قرارداد را با قیمت معین و در تاریخ مشخص یا قبل از آن، بخرد.
به همین ترتیب یک اختیار فروش به دارنده ی آن این حق را می دهد که دارایی موضوع قرارداد را با قیمت معین و در تاریخ مشخصی و یا قبل از آن بفروشد.
قیمتی را که در قرارداد ذکر می شود؛ قیمت توافقی یا قیمت اعمال و تاریخ ذکر شده در قرارداد را اصطلاحاً تاریخ انقضا یا سررسید اختیار معامله می گویند.
اختیار خرید یا فروش، هر کدام به دو حالت اروپایی یا آمریکایی تقسیم می شود.
قرارداد «اختیار اروپایی» فقط در تاریخ سررسید قابلیت اعمال دارد. در حالی که قرارداد «اختیار آمریکایی» در هر زمانی قبل از تاریخ سررسید یا در تاریخ سررسید قابل اعمال است.
لازم است بر این نکته تاکید کنیم، که یک ورقه ی اختیار معامله به دارنده ی آن حق یا اختیار انجام کاری را می دهد؛ نه این که او را ملزم به انجام کاری کند. این ویژگی وجه تمایز ورقه ی اختیار معامله از قراردادهای آتی است. دارنده ی قرارداد آتی با موضع پیش خرید به خرید دارایی با قیمت معین و در زمان مشخصی در آینده متعهد می شود ولی دارنده ی اختیار خرید امکان این انتخاب را دارد که دارایی پایه را با قیمت معین و در زمان معین در آینده بخرد یا خیر. انعقاد یک قرارداد آتی هیچ هزینه ای در برندارد(به جز الزاماتی که درباره ی «حساب ودیعه» وجود دارد) ولی یک سرمایه گذار باید هزینه ی حق اختیار معامله یا قیمت قرارداد اختیار را بپردازد.
فعلاً به ذکر همین نکته بسنده می کنیم که در بازارهای اختیار معامله چهار نوع معامله گر وجود دارد:
1- خریداران اختیار خرید
2- فروشندگان اختیار خرید
3- خریداران اختیار فروش
4- فروشندگان اختیار فروش
منظور از خریداران، معامله گرانی هستند که موضع خرید و منظور از فروشندگان، افرادی هستند که موضع فروش را اتخاذ کرده اند.
فروش یک اختیار را «صدور حق اختیار معامله» نیز می گویند.