روتیفر ( غذای زنده پرورش لارو ماهیان آکواریوم )

روتیفر:
(۱۰۰-۳۰۰ میکرون) موجودی است که در آب شیرین ، شور ، و محیط های دریایی وجود دارن.
روتیفر اغلب در Nannochloropsis microalgae و Isochrysis تغذیه و توسط طیف گسترده ای از ماهی ، صدف ، مرجان ، و دیگر ارگانیسم تغذیه فیلتر مصرف میشوند.
روتیفر گسترده در آبزی پروری استفاده می شود و آکواریوم به دلیل فوق العاده نرخ بالای باروری (دو برابر و یا بهتر است هر ۲۴ ساعت)
، سهولت کشت ، اندازه مطلوب برای ماهی لارو ، و مشخصات تغذیه ای است.
طول عمر از روتیفر دریایی ۷ تا ۱۲ روز است
آنها دارای متابولیسم بدن بسیار بالا ، نیاز به خوردن هر ۴ ساعت
روتیفر زنده (چگالی بالا) خوراک پلانکتون مناسب برای مرجان های سخت ، ماهی لارو ، و سایر گوشتخواران صخره ای است که غذا را در موجودات کوچک هستند.


روتیرفها ( روتاتوریا Rotatoria ) جزء کوچکترین متازوآ ( موجودات پرسلولی ) هستند که دارای بیش از ۱۰۰۰ گونه می باشند که ۹۰ درصد از آنها در محیط های آب شیرین یافت می شوند.
بندرت اندازه بدن آنها به ۲ میلی متر می رسد. نرها کوچکتر از ماده ها هستند و نسبت به آنها کمتر توسعه یافته اند. بعضی زا آنها تنها ۶۰ میکرومتر طول دارند.
بدن همه گونه ها از تعداد مشخصی سلول تشکیل شده است که تا آخر عمرشان ثابت می ماند .
گونه های مختلف جنس Brachionus تقریبا دارای ۱۰۰۰ سلول هستند ، رشد این جانوران با افزایش مقدار پلاسما صورت می گیرد نه با افزایش در تعداد سلولها


ارزش غذایی:
تکثیر و پرورش رو تیفر:
روتیفرها دو نوع تولید مثل دارند، در شرایط مساعد ماده ها تولید مثل بکرزایی ( parthenogenesis ) دارند که تخمهای دیپلوئید ( n2 کروموزومی ) تولید می کنند
که از آنها ماده های دیپلوئید بوجود می آیند. در شرایط نامساعد روتیفر تولید مثل جنسی دارند که با تولید جنس نر شروع می شود که هاپلوئید ( n کروموزومی ) هستند .
وظیفه نر تنها جفت گیری کردن با ماده هایی است که تخم n کروموزومی تولید می کند ، می باشد و بعد
از جفت گیری می میرند . پس لقاح تخم مقاوم تولید می شود که این تخمهای دیپلوئید در شرایط مساعد ماده هایی تولید خواهند کرد
که آنها تا وقتی که شرایط مساعد است به روش بکرزایی تولید مثل خود را ادامه خواهند داد. بدین ترتیب روتیفر ها می توانند نسل خود را در شرایط مختلف حفظ کنند.
*اسم:
Brachionus plicatiliss .
*اندازه:
Baby : کوچکتر از ۸۰ میکرون.
Mixed : بزرگتر تز ۸۰ میکرون.
*دمای مطلوب:
۳۲-۲۸ درجه سانتیگراد.
*شوری مطلوب:
ppt 30-25 .
*دوره کشت تا برداشت:
۳ روزه .
*توری های بردداشتی:
۴۰ میکرون.
*توری های جداسازی:
۸۰ میکرون.
*روش کشت :


تولید انبوه ( mass production ) :


تولید انبوه می تواند به سه صورت زیر صورت گیرد :
۱- کشت انبوه فقط با استفاده از جلبک
۲- کشت انبوه فقط با استفاده از مخمر نانوایی
۳- کشت انبوه با استفاده از جلبک و مخمر نانوایی تواما
اغلب لازم می شود که از روش سوم برای اینکار استفاده شود.
بدون تردید ، ریزجلبک دریایی ( مثل Nannochloropsis ) بهترین رژیم غذایی برای روتیفرهاست و اگر به اندازه جلبک در دسترس باشد.
و از مدیریت مناسبی پیروی شود می توان محصول بسیار بالایی را برداشت کرد. متأسفانه در اغلب مکانها امکانپذیر نیست که همیشه جلبک شکوفا شده
بطور مداوم روزانه در دسترس باشد لذا در اغلب جاها جلبک خالص تنها برای شروع کشت روتیفر داده می شود و یا برای غنی سازی روتیفر استفاده می شود.
بسته به روش و کیفیت جلبک شکوفا شده ممکن است مخمرنانوایی برای پرورش روتیفر مناسب باشد. مقدار تغذیه بوسیله
مخمر روزانه نیم تا یک گرم مخمر به ازای یک میلیون روتیفر است، هر چند این میزان بسته به نوع روتیفر ( s-type یا L-type ) و شرایط پرورش متفاوت است.
تا آنجا که امکان دارد بیشتراز جلبک استفاده می شود.
تولید انبوه روتیفر با استفاده از جلبک و مخمر می تواند به روشهای پرورش دسته ای – دوره ای ( batch culture ) ،
پرورش نیمه مداوم (Semi-continuous culture ) و همچنین به روش کشت مداوم ( continuous culture ) صورت گیرد.


۱ – پرورش دسته ای – دوره ای ( batch culture ) :


علی رغم بازدهی نه چندان بالا، روش پرورش دوره ای معمول ترین روش برای پرورش انبوه روتیفر می باشد که دلیل کاربرد وسیع
این روش سادگی این روش می باشد. در این روش از تانکهای یک مترمکعبی ( یک تنی ) استفاده می شود.
بدلیل کوتاه بودن زمان تولید نسل روتیفرها در تولید مثل غیر جنسی ، پرورش دهندگان ترجیح می دهند که آنها را مجبور به تولید مثل
غیرجنسی بنمایند که این با تنظیم میزان غذا ، درجه حرارت آب ، شوری و هوادهی طی فرآیند پرورش صورت می گیرد.
پارامترهای مؤثر روزانه عبارتند از : فراهم نمودن تراکم ۱۰ میلیون سلول در میلی لیتر جلبک Nannochloropsis oculata برای روتیفرها ،
تغذیه روتیفر با مخمر فشرده شده تازه به میزان ۵/۰ – ۲۵/۰ گرم به ازای یک میلیون روتیفر ، فراهم نمودن درجه حرارت ۳۲ – ۲۸ درجه سانتی گراد ( برای s-type ) و شوری آب ppt 25 . .


مرحله اول :
دریک تانک ۱۰۰۰ لیتری ، ۵۰۰ لیتر آب شور حاوی جلبک با تراکم ۱۲ – ۱۰ میلیون سلول در میلی لیتر آبگیری می شود
سپس با تراکم ۱۵۰ – ۱۰۰ عدد در میلی لیتر روتیفر به آن تلقیح می شود.


مرحله دوم :
تانک با آب حاوی جلبک با تراکم ۱۲ – ۱۰ میلیون سلول در میلی لیتر پر می شود


مرحله سوم :
روتیفرها برداشت می شود و پس از شمارش و تعیین تراکم جهت تغذیه لارو ماهیان استفاده می گردد .
تانکها تمیز شسته شده و برای کشت دوره بعدی آماده می شود.
۴-برداشت روتیفر:
ابتدا هوادهی تانک را قطع کرده و پس از ۱۰ دقیقه با شیلنگ شروع به سیفون کردن تانک جهت برداشت روتیفر می کنیم. در حین برداشت بایستی
دائما کیسه توری را از هوا خالی کرد تا روتیفر برداشتی در اثر ترکیدن کیسه از بین نرود. پس از برداشت, بایستی تراکم روتیفر محاسبه گردد تا میزان روتیفر تحویلی به بخش هچری مشخص گردد.
*چند نکته درباره برداشت روتیفر:
۱-۴-شیلنگ همیشه بایستی بالاتر از کف تانک باشدتا کیسه سریع پر از هوا نشود.
۲-۴-کیسه توری بایستی درون ظرف پر از آبی قرار داشته باشد تا روتیفرهای برداشتی در اثر کم آبی تلف نشوند.
۳-۴-در ابتدا بایستی کیسه توری را از هوا خالی کرد تا کیسه حالت بادکنکی پیدا نکند.


۵-جدا سازی روتیفر:
ابتدا ظرف حاوی روتیفرها را در کنار دو ظرف خالی قرار داده و سپس با یک توری ۸۰ میکرونی شروع به جداسازی می کنیم.
روتیفرهایی که همراه آب از توری عبور ی کنند, Baby محسوب شده ولی روتیفرهایی که از توری عبور نمی کنند, Mixed به حساب می آیند.
شرایط عمومی پرورش روتیفرهای دریایی:
۱- شوری:
اگرچه Brachionus plicatilis می تواند طیف وسیعی از شوری ۹۷-۱ ppt را تحمل کند اما تولید مثل بهینه اش در زیر ppt35 اتفاق می افتد. در مواردیکه شوری مخزن پرورش شکارچی روتیفر بیش از ppt 5 با شوری محیط کشت روتیفر تفاوت داشته باشد قبل از ریختن روتیفر به مخزن مذکور باید عمل سازگاری روتیفر با شوری جدید انجام شود زیرا شوک ناگهانی شوری ممکن است از شنای روتیفر جلوگیری نموده و یا حتی سبب مرگ و میر آنها گردد.
۲- دما:
انتخاب دمای بهینه برای پرورش روتیفر بسته به سویه روتیفر های n در مقایسه با روتیفرهای stip در دماهای پایین تری پرورش می یابند. در محدوده دمای بهینه غالبا افزایش دما منجر به افزایش قدرت تولید مثلی خواهد شد.
اما پرورش روتیفر در دمای بالاتر با افزایش هزینه غذا توأم خواهد بود. صرفنظر از افزایش هزینه غذا باید به مسئله افزایش تعداد دفعات غذا دهی روزانه و کاهش میزان غذای داده شده در هر وعده ها توجه ویژه ای نمود. رعایت این نکته برای حفظ کیفیت خوب آب و پیشگیری از دوره های پرخوری و گرسنگی ضروری است.
در دماهای بالا روتیفرهایی که گرسنه مانده باشد خیلی سریعتر ذخایر کربوهیدرات و چربی بدن خود را به صفر می رسانند. در دماهای پایینتر از حد بهینه نرخ رشد جمعیت روتیفربطور قابل ملاحظه ای کاهش می یابد. به جدول ۱-۳ رجوع شود.
۳- اکسیژن محلول:
روتیفرها در آبی که میزان اکسیژن محلول کم و حداقل ۲Mlgr/lit باشد می توانند زنده بمانند.میزان اکسیژن در محلول آب به دما،شوری آب،تراکم روتیفرو نوع غذا بستگی دارد.بمنظور پیشگیری از آسیب رساندن فیزیکی به جمعیت روتیفر شدت هوا دهی نباید خیلی زیاد باشد.
۴- PH
روتیفرها در طبیعت در ph بالای ۶/۶ زندگی می کنند. اما در شرایط پرورش بهترین نتایج زمانی بدست می آید که ph بالای ۵/۷ باشد.
۵- آمونیاک NH3
نسبت NH3به NH4 تحت تاثیر دما و PH آب است.مقادیر زیاد آمونیاک غیریونیزه (آمونیوم) برای روتیفرها سمی است اما به نظر میرسد که پرورش روتیفر در غلظتهای آمونیاکی کمتر از ۱ mlgr/lit بی خطر باشد.
۶- باکتریها:
پزودوموناس Pseudomonas و اسینیتوباکتر Acinetobacter باکتریهای فرصت طلبی هستند که عموما در محیط های کشت روتیفر وجود داشته و به عنوان منابع غذایی مهمی برای روتیفر بشمار می روند. مثلا تعدادی از گونه های Pseudomonas ویتامین b12تولید می کنند که این در حالیست که کمبود ویتامین مزبور ممکن است عاملی محدود کننده در رشد روتیفر ها باشد.
اگر چه اغلب باکتریها برای روتیفرها بیماریزا نیستند اما از تکثیر آنها باید پیشگیری نمود.زیرا خطر تجمع و انتقال آنها از طریق زنجیره غذایی ممکن است ضرری بر موجودات شکارچی داشته باشد.
غنی سازی محیط های کشت روتیفر عموما باعث می شود که فلر باکتریایی ( جمعیت باکتریایی) از باکتریهای cytophaga/flavobacterium به حالت باکتریاییAlcalignes/pseudomonas تغییر یابد. این تغییر تا حدودی در اثر رشد سریع باکتریهای فرصت طلبی است که سطوح زمینی زیاد را برای رشد ترجیح می دهند.
۷- مژه داران:
حضور مژه داران Hypotrichaو Halotricha در محیطهای کشت متراکم روتیفر مطلوب نیست زیرا رقیب غذایی روتیفرها هستند. عموما زمانی چنین مژه دارانی در محیط کشت روتیفر پیدا می شوند که شرایط پرورش روتیفر از حد بهینه خارج می گردد. ضایعات متابولیکی تولید شده مژه داران سبب افزایش میزان نیتریت no2 یک بار منفی در آب و در نتیجه کاهش ph می گردد. اما هربه حال مژه دارای اثر مثبتی بر تمیز شدن مخزن پرورش دارند زیرا باکتریها و دتریتهای موجود در محیط را مصرف می کنند.
با افزودن فرمالین با غلظت کم و بمیزان ۲۰ mlgr/lit به مخزن کشت جلبک می توان بطور معنی داری آلودگی پروتوزوایی را کاهش داد. البته این کار باید ۲۴ ساعت قبل از معرفی جلبک به محیط کشت روتیفر انجام شود. غربال کردن و تمیز کردن روتیفرها با استفاده از فیلترهای فیتوپلانگتونی با چشمه ریزتر از ۵۰ میکرون سبب کاهش تعداد مژه داران یا سایر آلودگیهای ریز می گردد.
پرورش روتیفرهای آب شیرین:
متداولترین روتیفرهای آب شیرین که به طریق انبوه کشت می شوند عبارتند از :
۱- Brachionus rubens
۲- Brachionus calyciflorus

منبع : سایت شیلات