معرفی کاکتوس اپونتيا ( Opuntia )

کاکتوس اِپونتیا
نام علمی: Opuntia

http://emruzi.com/up/do.php?img=8664

اِپونتیا*

ساقه اپونتیاها پهن و تکه تکه به هم متصل شده است. هر یک از این قطعات استوانه ای یا کروی یا راکتی شکل است که دارای آرئول های اغلب کرکدار می باشد. در روی اغلب آرئول ها تیغ وجود دارد. بلندی اپونتیاها از ۳۰ سانتیمتر تا ۴٫۵ متر متفاوت بوده و به گونه ای منفرد یا دسته جمعی به صورت بوته های کوچک و بزرگ و حتی به شکل درخت در زمین های بزرگی کشت می گردند.

بیشتر گونه های اپونتیا آفتابدوست، سریع الرشد هستند و به آسانی به گل می نشینند. فصل گلدهی آنها بهار و تابستان و رنگ گل های قیفی و استوانه ای شکل آنها، زرد، نارنجی، سفید، ارغوانی و یا سرخ می باشد. جام گل گسترده است و گلبرگ ها به طور متناوب قرار گرفته اند. برخی از گونه های این گیاه در برابر سرما نیز تا ۱۸ درجه سانتیگراد زیر صفر و حتی پائین تر پایداری نشان می دهند.

http://emruzi.com/up/do.php?img=8663

نگهداری و پرورش این گیاهان در گلخانه و آپارتمان بسیار آسان تر و مناسب تر است چرا که خارها و موهای سخت آنها در محیط باز مزاحمت و ناراحتی های ناهنجاری را فراهم می آورد (تخمدان و آرئول اپونتیا پوشیده از گلوشید (Glochids) است، گلوشیدها خیلی درد آورند و چنانچه زیر پوست فرو روند به سختی خارج می شوند).

بسیاری از انواع اپونتیاها را می توان به سادگی در باغچه و فضای آزاد کشت نمود. برابر بررسی ها و تجربه های کارشناسان و دوستداران این رشته برخی واریته ها را در پهنه هایی مانند تهران که گاه درجه دما در زمستان به چندین درجه زیر صفر نیز می رسد، می توان در فضای آزاد کشت نمود و دیده شده اپونتیاهایی که چندین سال پی در پی در فضای آزاد بوده اند از سالی دیگر، گلدهی را آغاز نموده اند.

http://emruzi.com/up/do.php?img=8665

گروه های کشت شده اپونتیاها در جایگاه های باز، هنگام گلدهی و میوه دهی چشم انداز بسیار زیبایی داشته و در زمان گلدهی، کانونی برای گرد آمدن حشرات و به ویژه زنبوران عسل فراهم می آید. میوه بسیاری از انواع اپونتیاها خوراکی بوده و در گستره طبیعت میوه این گیاه همواره سرچشمه غذای خوبی برای جانوران کوچک و خزندگان می باشد. از میوه اپونتیا افزون بر تغذیه مستقیم، در تهیه مربا و شربت ها نیز استفاده می نمایند.

http://emruzi.com/up/do.php?img=8662

بذر اپونتیاها اکثراً درشت به شکل دیسک و گاهی اوقات کروی شکل هستند، در شمال ایران اپونتیاها به خوبی بیرون از گلخانه رشد نموده و تکه های جداشده از آن در هر جا که قرار گیرند جوانه زدن را آغاز می نمایند. در برخی از پهنه ها پرچین بسیار خوبی برای جلوگیری از ورود جانوران مزاحم هستند.

اپونتیاها برای زیبایی بیشتر نیاز به نورشدید آفتاب داشته و در زمستان چنانچه در گلخانه نگهداری می شوند بهتر است در روشن ترین نقطه گلخانه قرار گیرند. در ایران شماری از کاکتوس های اپونتیا به نامهای «انجیر تیغی» و «زبان مادر شوهر» و یا نامهای دیگر خوانده می شوند.

http://emruzi.com/up/do.php?img=8666

این جنس دارای بیش از ۳۰۰ گونه مختلف است. معروف ترین نوع آن به اسم ککاکتوس انجیری یا انجیر هندی پراکندگی وسیعی در جهان دارد. از گونه های نامی اپونتیا می توان به موارد زیر اشاره نمود:
اپونتیا باسیلاریس (O.basilaris): دارای ساقه های گوشتی، بلندی شاخه ها تا ۱۲۰ سانتیمتر نیز می رسد و کم و بیش بدون خارند. ساقه ها به رنگ خاکستری یا ارغوانی و شکوفه ها از ارغوانی تا قرمز جگری دگرگونی رنگ دارند و در رنگ های صورتی و زرد نیز دیده می شوند. اپونتیا باسیلاریس را «دم سگ آبی» نیز می نامند.اپونتیا بی ژه لوی (O.bigelovii): این کاکتوس شبیه درخت و دارای تنه ای پوشیده از خارهای زرد متمایل به نقره ای است. گل های آن در ماه های نخست بهار و با رنگ های سبز کمرنگ زرد و یا سفید آشکار می گردد. این گیاه بومی کالیفرنیا و آریزونا است. اپونتیا بی ژه لوی را «خرس عروسکی» نیز می نامند.یادآور می شویم که گونه (Opuntia microdasys) کوچک ترین گونه اپونتیا به قطر ۵۰ سانتیمتر و به ارتفاع ۳۰ سانتیمتر است که از گونه های پرگل می باشد که گاهی در اواخر بهار بیش از ۲۰۰ گل می دهد.اپونتیاها بیش از ۴۰۰ گونه با واریته های مختلف دارند. از دیگر گونه های معروف که در طبیعت یافت می شوند عبارتند از :O.aciculata-O.armata-O.azurea-O.basilaris-O.compressa-O.ficusindica-O.fragilis-O.galapageia-O.grandiflora-O.hystricina-O.longispina-O.macrocentra-O.polyacantha-O.rhodantha-O.robusta-O.stricta-O.sulphurea-O.tomentosa-O.tuna-O.vulgaris-O.vulpina-O.wilcoxii-…..

کاکتوس اپونتیا درتلفظ انگلیسی اپونشیا و در تلفظ فرانسوی اپونسیا خوانده می شود.

;)