تکثیر گیاهان آکواریمی- کشت بافت (Tissue Culture)

قسمت اول:

http://emruzi.com/up/uploads/13625951541.jpg

مناطق آبی در سراسرزمین از نظر سلامت و محیط زیست نقش مهمی برای ما دارند و برای حفظ و بقای آن باید توجه لازم را داشته باشیم. پیدا کردن تعداد کافی گیاه برای احیای این مناطق کار راحتی نیست. اما راهی به نام کشت بافت است که میتواند برای گیاهان آبزی نیز مورد استفاده قرار گیرد. از آنجا که آکواریم های گیاهی ضمن زیبایی و آرامش کمکی به طبیعت اند، تکثیر گیاهان با این روش میتواند زمینه ساز فراوانی آنها و در دسترس بودن گونه های مختلف شود. اکثر گیاهان آکواریمی که در فروشگاه های ایران خریداری میشوند واردات تایلند و مالزی بوده و اگر تکثیر مناسب و به صرفه ایجاد شود شاهد درامد زایی و کاهش قیمت ها خواهیم بود.
این مقاله شامل اصول اساسی کشت بافت در محیط آشپزخانه و آزمایشگاهی همراه با مثال میباشد.

نقل قول:

---

کشت میکرونی یا کشت بافت ،تولید تعداد زیادی از گیاهان از قسمت های کوچک(مثل جوانه،ریشه ی رایزم، گره های اصلی گیاه و سرهای شاخه) در محیط استریل شده میباشد.

---

مهمترین منفعت این روش، تولید صدها گیاه از یک تیکه از گیاه به نام گیاه مادر است. ضمن اینکه این گیاهان تولید شده مصون از هرگونه بیماری اند و در نهایت سیستم دفاعی و رشد قوی تری در محیط بیرونی خواهند داشت. از نظر تئوری هر گیاهی میتواند از یک سلول گیاه دیگر تولید شود و حتی با استفاده از هرمون اصلاح نژاد گردد.

مهم ترین قدم های این روش:

1. قرار دادن ریزنمونه در یک محیط استریل بدون آلودگی باکتری و یا قارچ و حشرات
   
2. تحریک کردن تکثیر ساقه ها
   
3. قرار دادن این ساقه ها در یک محیط جدید برای وادار کردن به رشد بیشتر
   
4. ریشه زدن و کاشتن در خاک
   
5. آداپته شدن جوانه های ریشه دار با محیط خارج

نکات:

• ریزنمونه ها معمولا با سفید کننده(وایتکس) و پاک کننده رقیق شده شستشو داده میشوند.مقدار این محلول و زمان شستشو برای هر نوع گیاه متفاوت است. بعضی دیگر از ضدعفونی کننده ها مثل کلسیم هیپوکرایت (calcium hypochlorite) ، الکل، PPM (به نظر ضدآفت میباشد) و یا حتی آنتی بیوتیک ها استفاده میگردد. ریزنمونه ها در آب استریل شستشو داده شده و در یک محیط برای کشت و تولید شاخه قرار داده میشوند.
• نوع این محل کشت (medium) برای هر نمونه گیاه متفاوت است.
• ضدآفت ها مثل PPM نیز در این مدیم استفاده میگردد(از این پس در این مقاله به محلی که در حال کاشت نمونه ها بعد از ضدعفونی میباشد، مدیم(medium) میگوییم)
• مواد تنظیم کننده ی رشد در این مقطع برای رشد و ریشه زدن استفاده میگردد که باید به نسبت هرگونه انتخاب گردند.
• هنگامی که کشت دقیق و تمیز صورت گرفت و شاخه و جوانه های جدید ایجاد شد، میتوان آنهارا با حفظ اصول ضدعفونی شده به محیط جدیدی برای رشد و تحریک ریشه انتقال داد. یک قسمت کوچک از یک گونه میتواند صدها یا هزاران پاجوش جدید در یک سال ایجاد کند.
• این گیاهچه ها چه در خاک باشند و چه در محیط کشت بافتی، باید با محیط بیرون وفق داده شوند(محیطی که رطوبت پایین،دمای بالاتر و پراز بیماریست). گیاهچه ها بعد از اینکه به خاک انتقال داده میشوند معمولا در محیط مرطوب برای چند روز نگهداری میگردند.(البته بیشتر این نکته مربوط به گیاهان غیرآبی میباشد)

در قسمت بعدی وارد تهیه این قسمت ها و مثال ها خواهیم شد.
ترجمه : DarKfish
منبع :http://www.kitchenculturekit.com توسط دکتر Carol M. Stiff
اختصاصی از امروزی

کشت بافت در آشپزخانه:

• این روش تکثیر میتواند در محیط آشپزخانه، با استفاده از مایکروفر(یا مایکرویو) برای استریل کردن مواد، PPM (ضد آفت) ، بایوساید، برای کم کردن آلودگی و همچنین محفظه ای جعبه ای برای جلوگیری از ورود آلودگی و گردوغبار انجام شود.
• مواد مخصوص کشت بافت میتواند از قبل خریداری شود اما با کمی تجربه و حوصله میتوان به روشی که در ادامه بحث میشود آنرا ساخت.
• بعضی از مواد شیمیایی بدست آوردنش از گلخانه ها مشکل است، مثل benzylaminopurine و isopentyladenine . اما مقدار کم آن قابل خریداری است هرچند بعضی از گیاهان برای کشت نیازی به آنها ندارند.

درشکل زیر مواد نمونه ای از این کار را نشان میدهم:
http://emruzi.com/up/uploads/13630776532.jpghttp://emruzi.com/up/uploads/13630776521.jpg

سوالات مهم قبل از معرفی مواد،

نقل قول:

---

برای کشت بافت از چه چیزی به جای لوازم آزمایشگاهی و لوله های تست استفاده کنم؟
ظرف های مربا یکی از بهترین انتخاب ها هستند. آنها را با استفاده از زودپز و یا مایکروفر استریل کنید. نگهدارنده های غذای کوچک نیز انتخاب مناسبی است.

---

نقل قول:

---

چگونه میتوانم آب را استریل کنم؟
از آب فیلتر شده و یا همان آب لوله کشی استفاده کنید اما به مدت 10 دقیقه در مایکروفر و یا 20-30 دقیقه در زودپز قرار دهید.

---

نقل قول:

---

چگونه میتوانم medium را درست کنم؟ از کجا بدانم هر گیاه چه نوع مدیومی لازم دارد؟
در ادامه روش دست ساز معرفی میشود. انتخاب میزان غلظت و نوع مدیوم برای هرگونه نیازمند سرچ و مطالعه کارهای انجام شده و کمی سعی و خطا است.

---

نقل قول:

---

برای استریل لوازم مثل چاقو وانبر از چه چیزی استفاده کنم؟
میتوانید از الکل و یا ایزوپرپانول استفاده کنید.

---

نقل قول:

---

هنگامی که کشت آغاز شد گیاهان را در کجا قرار دهم؟
در محفظه ای با دمای 25 درجه و 16 ساعت نوردهی با لامپ فلوئورسنت سفید سرد (5500-8000 کلوین)
نور باید در ارتفاع 9-12 اینچی شیشه ها باشد. هرگز آنهارا در کنار پنجره و نور مستقیم آفتاب قرار ندهید.

---

طرز ساخت مدیم:
روش خریداری شده:

1. پیکیج MS مدیم
2. دو قاشق غذاخوری شکر
3. 1 میلی لیتر PPM
4. َAgar (اغلب آزمايشهاي كشت بافت برروي بستري ثابت صورت مي گيرد و به طور معمول از يك عامل مولد ژل
   جهت اين كار استفاده مي شود . اين عامل مولد ژل مي تواند آگار (تهيه شده از نوعي جلبك دريايي)، ژلرايت
   (پلي ساكاريدي كامل از تخمير گونه اي پسودوموناس) و يا فايتوژل (حاصل تخمير آگار توسط گونه اي
   پسودوموناس) باشد.)
5. آب استریل شده
6. سرکه و قرص ضد اسید برای تنظیم PH
7. هرمون (دل به خواهی)

روش دست ساز:

1. یک قاشق چای خوری کود شمیایی به صورت 20-20-20 (N-P-K)
2. دو قاشق غذای خوری شکر
3. یک قرص مولتی ویتامین (آنرا خورد نکنید، بذارید آرام آرام حل شود و بعد از مدتی آنرا خارج کنید)
4. یک میلی لیتر PPM
5. Agar
6. آب استریل شده
7. سرکه و جوش شیرین برای تنظیم PH
8. هرمون(دل به خواهی)

طرز ساخت:

• به اندازه ی سه پیمانه به ظرف های معمول مربا آب استریل شده بریزید
• مدیوم MS و یا کود شیمیایی را ریخته و سپس دو قاشق غذایخوری شکر بریزید و خوب هم بزنید
• با احتیاط و استفاده از دستکش از PPM و هرمون استفاده کنید. آب ظرف را به حدود 1 لیتر برسانید
• PH را تست کنید. 5.5 تا 6 مورد نیاز است. اگر خیلی اسیدی است از جوش شیرین استفاده کنید. اگر خیلی بازی است از چند قطره کوچک (با قطره چکان) سرکه استفاده کنید. سپس دوباره تست کنید و این کار را آنقدر انجام دهید که به رنج مناسب برسید.
• 3 قاشق غذا خوری از این را در ظروف مربا خوری کوجک برای کشت قرار دهید(بهتر است قاشق پلاستیکی باشد)
• سپس ظروف را بسته و در حدود 3 دقیقه در مایکروفر و یا 20 دقیقه در زود پز قرار دهید.

در ادامه روش ضدعفونی کردن و مثال های انجام شده را بحث خواهیم کرد
ترجمه : DarKfish
منبع :http://www.kitchenculturekit.com توسط دکتر Carol M. Stiff
اختصاصی از امروزی