منطقه حفاظت شده کرخه ، خوزستان

http://www.irandeserts.com/file/cms/files/dorood(4).gif
نام انگلیسی : Bles Kouh protected areaنام فارسی : منطقه حفاظت شده کوه بیرک

منطقه حفاظت شده كرخه در استان خوزستان بين40/31 عرض شمالي و 25/48 طول شرقي واقع شده است. مساحت آن در 13995 هكتار مي باشد.

پوشش گياهي: گز, پده ,*جاز و سريم.

پستانداران : گوزن زرد ايراني ,*گرگ ,* روباه , گربه جنگلي , خدنگ ,*شغال ,* كفتار ,* تشي ,*شنگ ,*گراز و انواع پرندگان و جوندگان.

گوزن زرد ایرانی یکی از کمیاب*ترین گونه*های گوزن در سرتاسر جهان است. به جرات می*توان گفت که این گونه را می*توان تنها در حاشیه دز استان خوزستان یافت.
دو نوار باریک حاشیه دز و کرخه باقی*مانده جنگل*های 400 هزار ساله بین النهرین هستند. جنگل*های نمونه حمیدیه در اطراف دزفول از جمله این جنگل*ها هستند که گونه گوزن زرد ایرانی را در خود جای دادند.
این منطقه از قدیم الایام زیستگاه گوزن زرد بوده که زیر نظر اداره محیط زیست دزفول و شوش قرار دارد. در منطقه حفاظت شده کرخه گونه*هایی از گوزن*های زرد وجود دارند که به دلیل تکثیر در دهه 40 به آلمان فرستاده شدند و با گونه اروپایی اختلاط پیدا کردند و هم اکنون این گونه*ها با اختلاطی جزیی در زیرگونه در منطقه کرخه محافظت می*شوند ولی گوزن زرد ایرانی نوع منحصر به فردی است که در منطقه حفاظت شده دز قرار دارد.
این نوع گوزن طبق IUCN اتحادیه جهانی حفاظت از طبیعت جزو گونه*های در معرض خطر انقراض است. متاسفانه تخریب زیستگاه و وجود عوامل مزاحم از قبیل عوامل انسانی و طبیعی این گونه را تهدید می*کند.
گوزن*های زرد ایرانی پستانداران بسیار حساسی هستند و اگر منطقه آنها آرام نباشد و حیوان احساس ناامنی کند جفت گیری صورت نمی*گیرد و تعداد گونه*ها سال به سال کاهش می*یابد.
وسعت منطقه، امکانات محدود، تعداد زیاد عشایر و بی توجهی آنها به اهمیت مساله باعث شده تا این گونه در معرض نابودی بیشتری قرار دارد.
موقعيت جغرافيايي :
اين منطقه بین 32 درجه و 57 دقيقه و 31 درجه و 36 دقيقه عرض شمالي و 48 درجه و 32 دقيقه و 48 درجه و 10 دقيقه طول شرقي مشخص مي شود.
جنگل هاي كرخه با طول حدود 180 كيلومتر در دو سوي رودخانه كرخه از سرخه شيخ عزيز در شمال غربي شوش شروع و در امتداد جنوبي رودخانه كرخه ضمن برگرفتن جنگل ها در دو طرف رودخانه ادامه يافته و بعد از عبور از غرب شهر شوش تا روستاي الهايي پيش رفته و سپس تا روستاي حلاف كشيده مي شود.
منطقه حفاظت شده و پناهگاه حيات وحش كرخه 13995 هكتار مساحت دارد از اين مقدار 5301 هكتار مربوطه به پناهگاه مي باشد.
راه هاي دسترسي :
منطقه كرخه در 5 كيلومتري غرب جاده ترانزيتي اهواز – شوش بصورت نوار سبز رنگي در حاشيه رودخانه كرخه قرار گرفته است. جهت رسيدن به منطقه مي توان از جاده ترانزيتي اهواز – انديمشك استفاده نمود. همچنين جاده آسفالته سراسري اهواز – دزفول در بخشي از مسير خود، در مجاورت رودخانه كرخه امكان دسترسي به منطقه را در ساحل شرقي ميسر ساخته است.
معرفي جاذبه هاي گياهي :
پوشش گياهي منطقه را مي توان به سه دسته درختان – درختچه ها وبوته هاي يكساله تقسيم كرد اشكوب بالايي منطقه را درختان پده وگز – اشكوب مياني درختچه هاي نظير سريم – بنگله – علف مار و تمشك و... اشكوب تحتاني را انواع گياهان لگومينوز و گرامينه و... تشكيل مي دهند.
در جنگل هاي دز فراواني درخت پده بيش از ديگر گياهان و در جنگل هاي كرخه غالبيت گياهان با درختان و درختچه هاي گز مي باشد.
معرفي گياهان منطقه :
در كل عرصه هاي زيستگاههاي كرخه ودز مجموعاً 315 گونه در قالب 64 خانواده شناسائي گرديده است.
خانواده Compositae با 48 گونه بيشترين جمعيت را از نظر تنوع گونه اي داراست.
معرفي جانوران منطقه :
جنگل كرخه زيستگاه اصلي جانوران زيادي در منطقه خوزستان مي باشد كه مهمترين آنها گوزن زرد است كه از گونه هاي نادر ايران وجهان بشمار مي رود علاوه بر آن گونه هاي جانوري با ارزشي نظير انواع پرندگان شامل بلبل خرما، ليكو، دراج و... در منطقه زندگي مي نمايند. از پستانداران با ارزش منطقه رودك عسل خوار و گربه جنگلي را مي توان نام برد.
راههاي دسترسي جهت مشاهده حيات وحش :
جهت ديدن حيات وحش مي توان از 5 كيلومتري غرب جاده ترانزيتي اهواز – شوش وارد منطقه شد و در كل منطقه مي توان از مشاهده حيات وحش زيبا لذت برد.
آثار تاريخي – فرهنگي و مذهبي :
از آثار مذهبي منطقه مي توان امامزاده شچاخ در نزديك پاسگاه حفاظتي هلوه را نام برد. تپه آپادانا و تپه اكروپل، قلعه شوش از بناهاي تاريخي در شهرستان شوش در نزديكي منطقه حفاظت شده كرخه هستند.
مقبره حضرت دانيال بني (ع) در شهرستان شوش از آثار مذهبي منطقه مي باشد. به دليل اعتقادات مذهبي بسيار عميق مردم، امامزاده و سادات اين منطقه از احترام بسيار زياد برخوردارند بطوري كه در ايام و مناسبت*هاي مذهبي مردم با حضور بر مرقد سادات، اراده خود را به اهل بيت نشان مي دهند.

گردآورنده: HEAVENLY
منبع: http://www.irandeserts.com