ال کارنیتین (L-carnitine)

کارنیتین Carnitine یا ال-کارنیتین (L-carnitine) از اسیدهای آمینه لیزین و متیونین ساخته شده و موجب آزاد سازی انرژی از یاخته‌های چربی می‌شود. این ماده موجب انتقال اسیدهای چرب به داخل میتوکندری می‌شود.
کارنیتین در بافت عضلات و کبد ساخته می‌شود و در برخی مواد غذایی مانند گوشت، گوشت طیور، ماهی، و برخی از فراورده‌های لبنی وجود دارد.کارنیتین نوعی مکمل غذایی است.
وظیفه اصلی کارنیتین در بدن کمک به سوخت و ساز وتبدیل غذا به انرژی می باشد.
کارنیتین این عمل را از طریق انتقال اسیدهای چرب بلند زنجیره به داخل میتوکندری ها جهت بتااکسیداسیون آن‌ها انجام می دهد. از طرف دیگر مصرف چربی‌ها به عنوان منبع انرژی موجب صرفه جویی در مصرف گلیگوژن عضلات گردیده و با حفظ ذخایر گلیکوژن به تأخیر در بروز خستگی ورزش کار می انجامد. میتوکندری را می‌توان موتورخانه یاخته‌های بدن دانست. در واقع انرژی مورد نیاز بدن در این بخش از یاخته‌ها تولید می‌شود.
کارنیتین یک ترکیب چهار تایی آمونیوم است که از اسیدهای آمینه لیزین و متیونین ساخته شده است. در سلولهای زنده نقش آن فرستادن اسیدهای چرب از سیتوسل به میتوکندری در طی فرایند تفکیک چربی (یا چربی های مورد نیاز) برای سوختن است که انرژی آزاد کنند. در بدن، در کبد و کلیه ها تولید شده و در عضلات اسکلتی ، قلب ، مغز و اسپرم ذخیره شده است.
معمولا ، بدن همه کارنیتینی که به آن نیاز دارد را می تواند بسازد. با این حال ، برخی از افراد ممکن است دچار کمبود کارنیتین شوند زیرا بدن آنها نمی تواند به اندازه کافی کارنیتین بسازد و یا آن را به بافت ها برای استفاده انتقال بدهد. برخی از شرایط دیگر مانند آنژین ، همچنین مصرف برخی از داروها می تواند باعث کمبود کارنیتین در بدن شود.
برخی از شواهد نشان می‌دهد که میزان نیاز به ال-کارنیتین در دوران کودکی و همچنین در زمان‌های خاصی مانند بارداری و شیردهی که میزان نیاز بدن به انرژی افزایش می‌یابد کمی بالا می‌رود که این افزایش نیاز موجب به افزایش تولید این ماده غذایی از سوی بدن می‌شود.
همچنین به‌نظر می‌رسد که وجود ال-کارنیتین برای بهبود کارکرد قلب نیاز است. برای نمونه یک پژوهش نشان داده است میزان کارکرد نابهنجار و تپش غیرعادی قلب بعد از ۴۵ هفته مصرف ۴ گرم ال-کارنیتین در روز در بیماران دیابتی که علاوه بر فشار خون بالا از ناراحتی‌های قلبی و رگی رنج می‌بردند به میزان زیادی کاهش یافته و بهبود پیدا نموده است.
همچنین پژوهش دیگر نشان داده است که مصرف روزانه ال-کارنیتین در ورزشکاران می‌تواند حتی تا ۲۵٪ میزان توانایی و ظرفیت فعالیت بدنی را بالا ببرد. افرادی که از مکمل‌های ال-کارنیتین استفاده می‌نمایند بعد از انجام فعالیت‌های بدنی به میزان کمتری دچار خستگی و کوفتگی می‌شوند. این بررسی همچنان نشان داد که مصرف ال-کارنیتین دو ساعت پیش و پس از دویدن به مسافت ۲۰ کیلومتر موجب بروز خستگی کمتر و بازیابی سریعتر قوای بدنی گردد.
همچنین بررسی‌ها نشان داده است که مصرف ۱۰۰ میلی گرم ال-کارنیتین به ازای هر کیلو وزن افراد و کودکان تالاسمی ماژور به مدت ۳ ماه موجب کاهش نیاز بدن این افراد به پالایش خون شود.
● منابع تامین
ال کارنیتین در بدن از ترکیب دو اسیدآمینه لیزین و متیونین ساخته می شود. سلول‌های بدن برای سنتز کارنیتین به ویتامین‌های C، B۶ و B۳ (نیاسین) نیاز دارند. اما می توان آن را از منابع غذایی حیوانی مانند گوشت قرمز، لبنیات و آواکادو نیز دریافت کرد.
غذاهای گیاهی منبع خوبی برای این ماده نمی‌باشند.L – کارنیتین یک دارو هم می‌باشد و برای درمان بیمارانی به‌کارمی‌رود که بدن آنها به اندازه کافی کارنیتین تولید نمی‌کند. اینک کاربرد آن را به‌عنوان راهی برای پیشگیری از صدماتی بررسی می‌کنند که در اثر کاربرد شیمی‌درمانی به بافت‌ها وارد می‌شود.
● موارد مصرف دارویی
کمبود کارنیتین در برنامه‌های بدنسازی (تقویت عضلانی ) جلوگیری از کرامپ عضلانی در همودیالیز و کمک به بهبود عملکرد قلب.
● میزان مصرف:
برای فرد ۵۰ کیلویی ۱ تا ۳ گرم همراه غذا به صورت قرص و شربت هم وجود دارد. مصرف ایزومر D کارنیتین بسیار محدود و فقط تحت نظز پزشک است.
کارنیتین را طبق دستور پزشک و یا دستور زیر مصرف کنید:
کمبود کارنیتین در افراد بالغ: ۹۹۰ میلی‌گرم، دو یا سه بار در روز
درمان اثرات مصرف والپروئیک اسید: ۵۰ تا ۱۰۰ میلی‌گرن در روز در سه یا چهار وعده
● نازایی مردان:
۲ گرم ال کارنیتین به همراه ۱ گرم ال – استیل- کارنیتین در روز
● اثرات جانبی مصرف کارنیتین
مصرف زیاد آن موجب شادی و سرخوشی نسبتاً کمی می شود که می تواند گهگاهی برای پیشرفت وضعیت ذهن و فکر ما مفید باشد. از دیگر اثرات جانبی کارنیتین باید گفت، اگر این ماده بیش از ۳۰۰۰ میلی گرم در روز مصرف شود، ممکن است بدن فرد، بوی ماهی بگیرد. حالت تهوع، اسهال، استفراغ و سردرد نیز در برخی افراد دیده شده است.
● مقدار مصرف:
ال کارنیتین را معمولا به مقدار ۵٠٠تا ١٠٠٠میلیگرم ٣ بار در روز همراه هر وعده غذایی مصرف می کنند و به سه شکل قرص،کپسول و پودر موجود است.
● مزایای مصرف ال – کارنیتین:
ال کارنیتین دو نوع تاثیر مهم در بدن دارد که یکی اثر چربی سوزی آن است و دیگری اثرات فیزیولوژیکی آن می باشد .
- اثر چربی سوزی
- تا ثیرات بر روی توده استخوان
- اثرات آنتی اکسیدانی
- بهبود بیماری های قلبی: ( حملات قلبی، نا رسایی های قلبی، آنژین ها، بیماری عروق محیطی ، لنگی متناوب)
- کمک به بیماران دیابتی
- بهبود عملکرد ورزشکاران استقامتی
- کاهش وزن
- بهبود آلزایمر و بیماری اختلال حافظه
- بیماری های کلیوی و دیالیز
- ناباروری مردان
- بهبود سندروم خستگی مزمن
- بهبود بیماری جنون
- کاهش استرس اکسیداتیو
عوارض جانبی ال- کارنیتین :
مصرف سطوح طبیعی کارنیتین برای شما عوارض جانبی ناخوشایندی به همراه نخواهد داشت . با این وجود ، شما ممکن است زمانی که آن را مصرف می کنید انرژی بیش از حد داشته باشید ، و اگر شما آن را بعد از ساعت ۴ عصر مصرف کنید ممکن است به اختلال درخواب شب دچار شوید. این اثرات جانبی واقعا دلایل مهمی برای نگرانی در افراد نیستند ، چون آنها اغلب خفیف تا متوسط ، و آسان برای مقابله می باشند.
برخی از عوارض جانبی ال- کارنیتین که تا کنون گزارش شده شامل: استفراغ ، حالت تهوع ، سردرد ، اسهال ، آبریزش بینی ، بی قراری و مشکل خواب می باشند .
برخی از عوارض جانبی جدی ممکن است بالا رفتن میزان سرعت ضربان قلب ، افزایش فشار خون و تب باشند.
● موارد منع مصرف :
اگر فرد دچار کم کاری تیروئید است نباید ال کارنیتین مصرف کند چرا که با کار هورمونهای تیروئید تداخل می کند.
همچنین در افرادی که دیالیز می شوند این ماده منع مصرف دارد.
در افرادی که ال کارنیتین را برای کاهش وزن مصرف می کنند خطر بروز بی اشتهایی عصبی (anorexia nervosa) وجود دارد زیرا ال کارنیتین اشتها را کم می کند و حساسیت فرد به لاغر شدن میتواند نهایتا منجر به بی اشتهایی عصبی شده و سوء تغذیه شدید را به دنبال داشته باشد.
● مواد غذایی که کارنیتین در آنها وجود دارد:
بالاترین غلظت کارنیتین در گوشت قرمز و محصولات لبنی یافت می شوند. سایر منابع طبیعی که کارنیتین در آنها وجود دارد ، شامل: آجیل و دانه ها (به عنوان مثال:، کدو، آفتابگردان، کنجد)، حبوبات (لوبیا ، نخود فرنگی ، عدس، بادام زمینی)، سبزیجات(مارچوبه، چغندر، سیب زمینی، کلم بروکلی، جوانه بروکسل ، سیر، خردل سبز، بامیه، جعفری، کلم پیچ) میوه (موز)، غلات (گندم سیاه، ذرت، ارزن، بلغور جو دوسر، سبوس برنج، گندم، سبوس گندم، جوانه گندم) و گرده عسل .
● اشکال کارنیتین به عنوان مکمل
ال–کارنیتین رایج‌ترین نوع کارنیتین است و به صورت مکمل در داروخانه‌ها یافت می‌شود. فرم‌های دیگر کارنیتین به نام استیل- ال- کارنیتین و پروپینول – ال – کارنیتین نیز در بعضی موارد توسط پزشک تجویز می‌شود.
● احتیاط
از مصرف دی-کارنیتین (D-Carnitine) به شدت خودداری کنید چون با فرم طبیعی کارنیتین تداخل دارد و عوارض جانبی متعددی دارد.
مصرف کارنیتین در زنان باردار فقط باید با مشورت با پزشک انجام شود.
اگر بیماری کلیوی و اختلال غده تیروئید دارید، از مصرف کارنیتین خودداری کنید و یا با پزشک مشورت کنید.
اسنوکومارول و وارفارین، که برای کاهش انعقاد خون مصرف می‌شوند و همچنین هورمون‌های دارویی تیروئید با ال- کارنیتین تداخل دارد.

منبع : پزشکان بدون مرز