زبان در قفا - گیاهان فضای سبز
زبان در قفاDelphinium ( Larkspur )1Delphinium spp . consolida sppRanunculaceae
زبان در قفا دارای حدود 250 گونه است که شامل گیاهان یکساله مقاوم به سرما و نیز چند ساله علفی است معمولا در ایران نوعی زبان در قفا به صورت وحشی می روید که نام علمی آن D.consolida است .زبان در قفا به عنوان گل بریدنی مورد استفاده قرار می گیرد . عمر گل آن در آب طولانی و گاهی به بیش از 2 هفته می رسد . آنچه که امروز بیشتر کاشت می شود نوعی است که اصطلاحا به آن زبان در قفای باغی گویند و نام علمی آن D.ajacis است و در انگلیس به آن Rocket larkspur گویند . ریشه های زبان در قفا اغلب افشان و گاهی گوشتی است . رنگ گلهای آن قرمز ، صورتی ، بنفش و آبی است . در گلکاری این گیاه به صورت یکساله کشت می شود . دارای ارقام پاکوتاه ( 15 سانت ) و پا بلند (170 سانت ) است . گل ها به صورت سنبله یا خوشه ای بوده و هر گل دارای یک مهمیز طولانی است و علت نام گذاری آن در فارسی به همین دلیل است . در انگلیس انواع چند ساله را Delphinium و انواع یکساله را Larkspur می نامند . گلدهی : در بهار و پاییز زمانی که هوا خنک است ولی به مجرد گرم شدن هوا گلدهی متوقف می شود . بنابراین در مکان های گرم فقط در اوایل بهار و یا پاییز گلدهی دارد . اگر شاخه های گل داده در بهار از پایین قطع شوند پا جوش هایی حاصل میشود که در پاییز گل های خوبی می دهد .نیاز ها : زبان در قفا به خاک با زهکشی خوب و پر از مواد هوموسی و آب زیاد نیاز دارد و مرتب باید ابیاری شود . با این وجود تا حدود زیادی به خشکی مقاوم است . چنانچه خاک اسیدی باشد باید به آن آهک اضافه شود که باعث بهبود گلدهی می شود . این گیاه مخصوص مناطق سردسیری است و سرمای شدید زمستان را به خوبی تحمل می کند . مکان های آفتابی را ترجیح می دهد و باید در محلی کشت شود که حداقل یک نیمروز آفتاب کامل باشد . به خاک سنگین حساس بوده و در آن دچار پوسیدگی ریشه و طوقه می شود . در جاهایی که زمین یخ می زند در انواع چند ساله باید با ریختن کاه روی زمین طوقه و ریشه را از خطر سرما محفوظ نگه داشت .دمای شبانه در 2 ماهه اول رشد نباید از 10 درجه سانتی گراد بالاتر رود ولی بعد از این دمای تا 13 الی 18 درجه قابل تحمل است .افزایش :به وسیله تقسیم بوته ، قلمه و بذر افزایش میابد . دمای مناسب جهت تندش بذر ان 12 درجه سانتی گراد است . از زمان کاشت تا سبز شدن زمان زیادی طول می کشد . زمان کشت بذر در انواع یکساله اول بهار و در انواع چند ساله تیر ، مرداد و یا شهریور ماه است . البته کاشت در اواخر تابستان بهتر از کاشت بهاره است . اگر بذر ها در اوایل بهار در شاسی و یا گلخانه کشت شود در همان سال گل می دهد ولی اگر در ماه های تیر و مرداد کشت شود در سال بعد گل می دهد . در مناطق گرمسیری بذر آن در اوایل پاییز به محض خنک شدن هوا کاشته می شود . هم به صورت نشایی و هم به صورت مستقیم بذر کاری می شود . بهتر است ارقام چند ساله که رشد بیشتری دارند نشاء کاری و ارقام یکساله که رشد کمتری دارند مستقیم کاشته شوند .در موقع نشاء کاری باید به 2 نکته توجه کرد : 1) محل طوقه زیر خاک نرود چون باعث پوسیدگی گیاه می شود .2) قسمت انتهایی گیاه نباید بشکند چون در این حالت انشعابات زیاد شده و گیاه حالت بئته ای پیدا می کند و خوشه های گل کوچک خواهد شد .خاک بستر بذر زبان در قفا در گلخانه باید مخلوطی از خاک باغچه ، خاک برگ پوسیده و ماسه یا شن ریز به مقدار مساوی باشد .گیاهان گونه D.elatum به وسیله قلمه نیز افزایش میابد که قلمه باید از قسمت های پایینی گیاه گرفته شود و پس از ریشه دار شدن در شهریور و یا مهر به زمین اصلی منتقل شود .گونه های مهم :D.ajacis : مبداء آن نواحی مدیترانه ، ارتفاع آن 30-90 سانتی متر ، گسترش 30-20 سانت و یکساله مقاوم با ساقه های بلند و منشعب است . برگ ها به فرم سرخسی با بریدگی های زیاد بوده ، رنگ آنها سبز متوسط است . خوشه گل باز و طول خوشه به 60 سانت می رسد . گلها آبی یا بنفش است . ظهور گل در این گونه خرداد تا مرداد است . ارقام تحت کشت و کار احتمالا از مشتقات این گونه هستند . دارای ارقام با رنگ های ارغوانی و قرمز کم پر و پر پر می باشد .
D.cardinale : مبداء آن کالیفرنیا ، ارتفاع 75-45 سانت ، گسترش 30 سانت ، چند ساله مقاوم ، برگ ها پنجه ای با بریدگی های عمیق ، خوشه گل باز ، طول خوشه 30-22 سانت ، گلها قرمز با مرکز زرد و در تیر و مرداد ظاهر می شود .
D.consolida : مبداء آن اروپا بوده ، وحشی آن در ایران یافت می شود . ارتفاع تا 120 می رسد و گسترش بوته 40-30 سانت است .
D.elatum : مبداء آن سیبری ، ارتفاع 150-90 سانت ، گسترش بوته 60-45 سانت و چند ساله و مقاوم است .
D.grandiflorum : مبداء آن سیبری و چین ، ارتفاع آن 75-30 سانت و گسترش آن 30 سانت ، چند ساله مقاوم است .
منبع : گلکاری علمی و عملی . جلد 1
به انجمن امروزی خوش آمدید لطفا وارد شوید یا ثبت نام کنید
