آشنایی با هرس
هرس و ارتفاع درختهرس و تربیت درخت یکی ازنگرانیهای مهم باغداران است و انجام صحیح آن میتواند ضامن موفقیت باغدار گردد .
چرا هرس؟
واژه هاي Pruning ( هرس) و Training ( تربيت) در واقع اهداف يكساني را دنبال مي كنند اما امروزهباغباني نوين سعي در سوق دادن درختان ميوه به سمت fruiting habit( عادت ميوه دهي) با استفاده از تربيت صحيح آنان دارد. شايانذكر است كه Training فرم وشكلي است كه هرس در آن اجرا مي گردد و هيچگاه تربيت و هرس جدا از هم نبوده اند. درواقع مي توان گفت كه هر تربيتي به هرس محتاج است اما هر هرسي لزوما تربيت نيست.
اهداف هرس
1- حذف شاخه هايناخواسته و نابه جا و آلوده
2- توزيع و پراكنش مناسب شاخه ها در كليه جهات به گونه اي كه همة شاخه ها به طوريكنواخت از نور خورشيد و هواي تازه بهره مند گردند.
3- ايجاد تعادل بين Aerial Part( اندامهوايي) و Ground Part( اندام زميني)
4- حذف Water sprouts(نركها) و پاجوش ها و Suckers ( ريشه جوش ها) و Epicromicshoots ( تنه جوش ها) وساير شاخه هاي ناخواسته
5- تنك كردن گل ها و ميوه ها و متعادل كردن بار درخت به گونه اي كه درخت دچار Alternate bearing(سال آوري) نگردد.
6- فرم دادن درخت
7- شكل سازي زينتي
در تفكر باغداري قديمي و سنتي، باغدار خوب كسي است كه صاحب درختان تنومند و بزرگباشد اما امروزه استفاده از مكانيزاسيون در باغباني باعث گرديده درختان كوتاه اماپر بار جاي خود را در دل باغداران باز نمايد.
امروزه ديگر، گردو كاران ضرب المثل معروف ديگران كاشتند ما بخوريم ما مي كاريم تا ... را فراموش كرده و به جاي آن گردوهايي مي كارند كه یک چهارم گردوهاي ايراني ارتفاع داشته و5 ساله به باردهي مي رسند.
درختان پا كوتاه مقاومت خوبي در برابر فشار باد از خود نشان مي دهند و كار با آنهابسيار ساده و كم هزينه تر از درختان بلند قد است. ناگفته نماند علاوه بر آن ضربالمثل ايراني ، ضرب المثل معروف انگليسي (Long is beautiful) نيز درباغباني رنگ بافته است!
Pruning time ( زمان هرس)
با توجه به زمان هرس دو نوع هرس عمده وجود دارد.
1- winter pruning( هرس زمستانه)
2- Green pruning our summer pruning( هرس سبز يا تابستانه)
چنانچه هرس منجر به قطع تعداد زيادي از شاخه ها و خصوصاً جوان كردن درختان پيرگردد به آن Hard pruning(هرس سنگين) و در صورتي كه فقط به سرزني و حذف چند شاخه محدود منتهي گردد به آن Light pruning ( هرس سبك) گفته مي شود.
هرس سبز و اسپورها ( سيخك ها):
تشكيلشاخه هاي بارده رابطة مستقيمي با ذخيرة مواد غذايي در درخت دارد.
تنك كردن شاخه ها در اوايل فصل رشد در تشكيل اسپورها اثر مطلوب دارد. رسيدن نورخورشيد به قاعدة شاخه ها و كمتر شدن برگهاي عامل مصرف، سبب بالا رفتن مواد قندي درشاخه گرديده و باعث تحريك توليد جوانه گل مي شود.
سربرداري درختاني مانند انگور باعث توليد شاخه هاي بيشتر فرعيو بارده مي گردد حذف جوانه انتهايي انگور قبل از باز شدن گلها باعث كاهش ريزش گلهامي گردد.
در درختاني با فرم رويشي محدود مانند كوردون، بادبزني و اسپاليه، قطع شاخه ها و تقليل آنها به 6 برگ در اوايل فصلرشد و كاهش مجدد آنها تا 3 برگ در اواخر فصل، باعث تشكيل ميوه هاي زيادتري در آنهامي شود.
Black pruningهرس سياه يا زمستانه:
زمان هرس سياه پس ازريزش برگها در پاييز شروع شده و در اواخر زمستان با شروع جريان يافتن شيره گياهيخاتمه مي يابد. البته در برخي درختان مانند انگور اين تعريف قدري دچار تغيير ميگردد. زيرا ، در انگور با شروع پاييز، جريان شيره گياهي متوقف نمي گردد. و اين مسئلهممكن است تا 6 هفته ادامه پيدا كند. و بنابراين اگر در اين مدت هرس انجام شود باعث وقوع پديده Grope guttution(گریه مو) ميگردد.
هرچه هرس در پاييز و زمستان زودتر انجام شود، جوانه ها در بهار، زودتر شروع به بازشدن مي كنند كه مي تواند خطر آسيب ديدگي در برابر سرماي ديررس بهاره را افزايش دهد.
همچنين هرس زود هنگام در مناطق سردسير باعث مي گردد به علت حذف سپر دفاعي درخت،شاخه هاي داخلي دچار يخ زدگي گردند كه توصيه مي شود در اين مناطق، پس از رفع خطرسرماي زمستانه اقدام به هرس نمود.
هرس زمستانه نيازمند داشتن تجربه كافي و دانستن ريزه كاري هاي فراوان است به اينترتيب اگر از شما سوال شود كه زمان دقيق انجام هرس زمستانه چه موقع است شما بايدپاسخ دهيد: چه درختي؟ با چه سني؟ در كجا؟ با چه منظوري ؟ و... !
ادامه دارد ....
به انجمن امروزی خوش آمدید لطفا وارد شوید یا ثبت نام کنید
