کلپوره (مریم نخودی)
نام علمی : Teucrium polium
نام تجاری : felty germander
نام فارسی : کلپوره (مریم نخودی )
نام خانواده : Lamiaceae
گیاهی علفی، پایا، پرشاخه به ارتفاع 10 تا 35 سانتیمتر است که دارای ظاهر سفید پنبهای و برگهای باریک و دراز و پوشیده از کرکهای پنبهای است. گلهائی به رنگهای سفید و سفید مایل به زرد دارد . اندام دارویی کلپوره سر شاخه گلدار گیاه است که در ماه های خرداد تا مرداد گل می دهد و به علت وجود نوش در گلهای آن باعث جلب زنبور عسل به سمت گیاه میگردد.
ترکیب شیمیایی این گیاه حاوی دی ترپنوئید ها ، گلیکوزید و اسانس فراربوده همچنین به دلیل وجود تیمول وکاراکرول به عنوان ضد التهاب وآلرژی بکار می رود . در نواحی بایر، سواحل سنگلاخی و ماسهزارهای نواحی مختلف اروپا، منطقه مدیترانه، شمال آفریقا و جنوب غربی آسیا منجمله ایران میروید.
در طب سنتی ایران کلپوره اثر ضد تشنج داشته سردرد را رفع وضعف عمل دستگاه گوارش را جبران میکند . ودر درمان آلرژی ، دیابت وکاهش وزن نیزبسیار مفید است .کلپوره یک داروی ضد اسپاسم دستگاه گوارش نیز به شمار می رود .
توصیف گیاه :
کلپوره ،گیاهی چند ساله کوچک است که تا ارتفاع 20 سانتیمتر رشد نموده و دارای برگ های کوچک متقابل و گل های خوشه ای صورتی یا بنفش رنگ است که این گل ها بروی قسمت انتهایی شاخه ها پدیدار می گردند.
گونه های مختلفی از این جنس در طب اقدام مورد استفاده دارویی دارند. در اروپا گونه ای با نام علمی T.scorodonia کاملاً شناخته شده است اما دیگر گونه هایی که استفاده دارویی دارند عبارتند از : T.marum ، T.polium ، T.scordium و T.montanum در آفریقا بعنوان داروهای مشخص جهت درمان اسهال دیزانتری و بواسیر بکار می روند.
منشاء :
ناحیه مدیترانه ، بخش جنوبی مرکز اروپا تا غرب آسیا ( T.chamaedry ) . عمدتاً گیاهان مورد استفاده در داروسازی از گونه های وحشی برداشت می شوند.
قسمت های مورد استفاده : بخش های هوایی خشک شده که هنگام گلدهی گیاه جمع آوری میشوند.
گروه درمانی : تقویت کننده های مواد تلخ و قابض .
موارد استفاده و خواص :
کلپوره بعنوان تقویت کننده ،ادرارآور ،ضد اسهال و دهان شویه در فرانسه و ایتالیا دارای مصرف عمده است . این گیاه بعنوان داروی مورد استفاده در درمان کمکی در برنامه های کاهش وزن نیز مورد استفاده قرار می گرفت.
این گیاه مدت زیادی است که دیگر مورد استفاده قرار نمی گیرد زیرا گزارش شده است که سبب ایجاد ناراحتی های کبدی می گردد. گونه T.scorodonia یکی از داروهای ویژه جهت درمان التهاب برونشیتی می باشد.
شکل و مقدار مصرف :
دم کرده ها و جوشانده های حاصل از این گیاه سابقاً استفاده زیادی داشته است ،اما در بررسی ها و مطالعات مشخص شده که ابتدا باید با توجه به مواد موثره موجود در این گیاه میزان ایمنی و نیز دز مناسب آن مشخص و سپس تجویز یا مصرف گردد.
مواد موثره : لاکتون های دی ترپن از نوع انت – کلرودان از مواد موثره اصلی این گیاه هستند که شامل دی هیدروتئوجین ،تئوکرین های A تا G ،تئوفلین ،تئوفلیدین و ایزوتئوفلیدین می باشند.
کلپوره علاوه بر این مواد حاوی تری ترپن ها ، اسانس روغنی ،فلاونوئید ها و گلیکوزیدهای اسید فنولیک ( مانند تئوکریوزید)نیز میباشد.دیگر گونه های جنس Teucrium نیز سرشار از لاکتون های دی ترپن و گلیکوزید های ایریدوئید ( مانند هارپاژید و 8-او-استیل هارپاژید ) می باشند.
اثرات درمانی :
فعالیت و اثرات دارویی ترکیبات مختلف موجود در این گیاه بطور کامل مورد بررسی قرار نگرفته است . لاکتون های ترپنوئید در واقع مواد تلخ هستند و احتمالاً سبب تحریک دستگاه گوارشی و ایجاد اثرات ضد زکام می گردند. این نکته که کدامیک از ترکیبات موجود در این گیاه می توانند سبب ایجاد التهاب حاد کبدی شوند هنوز مشخص نشده است.
احتیاط :
کلپوره می تواند سبب ایجاد ناراحتی های کبدی گردد و بهمین دلیل مصرف فرآورده های این گیاه در فرانسه ممنوع شده است.
وضعیت :کلپوره بعنوان گیاه دارویی مورد استفاده در طب سنتی به ثبت رسیده است
کلپوره برای درمان ناراحتی های گوارشی مفید است
کلپوره گیاه بومی مناطق مدیترانه است گل های آن ریز و به رنگ های صورتی و سفید است و برگ های آن نیز مصارف درمانی دارد.*به نوشته سایت «هلث نیوز» ، در طب قدیم یونان از این گیاه برای درمان آرتریت، ناراحتی های صفراوی ، نقرس، بی اشتهایی و کاهش وزن استفاده می شد. *کلپوره خاصیت مدر، تحریک کننده و تقویت کننده دارد. *درمان طبیعی ناراحتی های گوارشی به حساب می آید. *برای درمان اسهال و بواسیر به کاربرده می شود. *تب بر است و دم کرده آن برای کاهش علایم سرماخوردگی مفید است.*عرق این گیاه، اختلالات عصبی را برطرف می کند و آسم را تسکین می دهد.
به انجمن امروزی خوش آمدید لطفا وارد شوید یا ثبت نام کنید
پاسخ با نقل قول
