معرفی لایه ماهی (هشترخان ، چل خوس)

[Morteza.g]

✅⭕️ لای‌ماهی

نام علمی : (Tinca tinca)
در دریای خزر پراکنش داشته و در خانواده کپور ماهیان است. این ماهی  همه ‌چیزخوار است.

در شمال ایران به آن تیل‌خوس (به معنی گِل‌خواب) نیز گفته می‌شود.



مشخصات:

دارای دندان‌های حلقی یک ردیفی با فرمول ۴-۵ می‌باشد. حداکثر طول و وزن در این ماهی به ترتیب ، ۶۳ سانتی متر و ۱۶۰۰ گرم (میانگین ۲۰ سانتی متر و ۱۱۰ گرم) می‌باشد. بدن این ماهی ضخیم و تا حدی گرد و از دو پهلو کمی فشرده ‌است. خط جانبی کامل و بدن از فلس‌های ریزی
پوشیده شده‌است.
دهان کوچک و فوقانی و دور همه باله‌ها گرد است. میان باله دمی فرو رفتگی کمی وجود دارد. ساقه دمی کوتاه و کلفت بوده و بدن از ماده لزجی پوشیده شده‌است. باله دمی آنها حالت چنگالی ندارد. چشم‌ها قرمز رنگ است. یک جفت سبیلک کوتاه دارد. رنگ بدن در طرفین سبز زیتونی با جلوه‌ای طلایی و باله‌ها به رنگ تیره‌است.

لای ماهی همه چیز خوار است و از کفزیان ، نوزاد حشرات ، نوزاد نرم ‌تنان و گیاهان آبزی تغذیه می‌کند.

زیست:

در ۳ تا ۴ سالگی بالغ می‌شود. تعداد تخم‌ ها در این ماهی ۳۰۰۰۰۰ تا ۴۰۰۰۰۰ عدد است. این ماهی پس از ۳ سال به وزن ۵/۰ کیلوگرم می‌رسد و دارای خواب زمستانی است. ماهی نر از سن دو سالگی که طولی برابر با ۱۲ سانتی متر دارد به علت طویل بودن باله شکمی و تعداد زیاد شعاع‌ها ، از ماهی ماده تمیز داده می‌شود.

لای ماهی در عمق دریاچه‌ها و رودخانه‌هایی که دارای جریان کم و پوشیده از گیاهان آبزی باشد ، زندگی می‌کند. پراکندگی و انتشار لای ماهی در آب‌ها حتی شامل آب‌های لب شور و از طرفی تا رودخانه‌های به ارتفاع ۱۶۰۰۰ متر نیز  می‌باشد. لای ماهی در روز خود را از نور مخفی می‌کند و با شروع شب برای تغذیه فعال می‌شود. این ماهی پس از جستجو و یافتن آبزیان کفزی شامل لارو حشرات و نرم‌تنانی که در درون لجن خود را مخفی کرده‌اند ، از آنها تغذیه می‌کند.
زمان تخم ریزی بر حسب دمای آب بین ماههای اردیبهشت تا تیر است. دمای مناسب آب برای تخم ‌ریزی ۲۰-۱۹۹ درجه سانتی گراد می‌باشد.

ماهیان بالغ قبل از تخم ریزی به صورت دسته جمعی ، در کنار ساحل شنا می‌کنند. طول مدت تخمریزی ۲-۵/۱ ماه است و تخم‌ها در هر هفته ریخته می‌شوند. هنگامی که ماهی ماده تقریباً ۵۰۰ گرم وزن دارد ، تعداد تخم‌ها حدود ۳۰۰۰۰۰ عدد است. لاروها در دوران آرامش با طول تقریبی ۵-۴ میلی متر دارای غده چسبناکی در سر می‌باشند که توسط این غده ، تا زمانی که ذخیره غذایی در کیسه زرده موجود است ، خود را به گیاهان آبزی می‌چسبانند. با اینکه رشد لای ماهی از ماهی کپور کمتر است ، به علت مقاومت زیاد این ماهی در مقابل بیماری‌ها و خوشمزه بودن گوشت آن ، پرورش آن رایج گشته‌است.